SUWALSZCZYZNA nie jest regionem o wyraˇnej odrębności etniczno-kulturowej. Widać tu wpływy mazowieckie, mazurskie, podlaskie i częściowo litewskie. Jest to rezultat póˇnego zasiedlenia tych ziem i wielonarodowościowej mozaiki mieszkańców. Chociaż nie jest to społeczność o tak kulturowo bogatym obliczu, jaki przypisuje się Krakowiakom, Podhalanom, czy Kaszubom, niemniej i mieszkańcy wsi suwalskiej wytworzyli własne obyczaje, obrzędy i inne formy kultury ludowej. Część z nich zachowała się, o czym można się przekonać uczestnicząc w dożynkach, weselach, chrzcinach, pogrzebach lub oglądając występy ludowych zespołów artystycznych albo wystawy sztuki ludowej. Szczególnie pielęgnuje się tradycje tańca, śpiewu i muzyki. Niedawno obchodził jubileusz pięćdziesięciolecia działalności znany Zespół Pieśni i Tańca "Suwalszczyzna". W regionie działa kilkanaście lokalnych zespołów śpiewaczych i kapel. Nie zanika na ziemi suwalskiej rękodzieło. Najbardziej rozpowszechnione jest plecionkarstwo, zwłaszcza najróżnorodniejszych koszy - z wikliny, korzeni, słomy, deszczułek. Gospodynie domowe uprawiają tkactwo. Powstają więc na krosnach tkaniny dekoracyjne, narzuty, dywany. Nie ginie obyczaj malowania wielkanocnych pisanek. Gorzej jest z garncarstwem i bednarstwem. Zanikła ornamentyka drewnianych ganków i okiennic.
W wielu miejscowościach Suwalszczyzny działają wokalno-taneczne zespoły ludowe m.in.: ”Szeszupa" w Rutce-Tartaku, "Pogranicze" w Szypliszkach, "Zorniczanka" w gminie Raczki, "Zajączkowiacy" w gminie Bakałarzewo, "Jaćwież" w Jeleniewie, "Modry Len" w Nowince, "Rospuda" w Filipowie, "Jezioraki" w Wiżajnach, "Przeroślaki" w Przerośli.

Z dawną kulturą ludową Suwalszczyzny można się zapoznać zwiedzając muzea i izby regionalne. Bogate zbiory etnograficzne (sztuki i rzemiosła ludowego) posiadają Muzeum Okręgowe w Suwałkach oraz Muzeum Ziemi Augustowskiej w Augustowie. Warto też zwiedzić Muzeum Regionalne w Lipsku nad Biebrzą.
Kulturę ludową polskich Litwinów prezentują zbiory, które można oglądać w Puńsku: w skansenie, w prywatnym muzeum etnograficznym Józefa Vainy oraz w Izbie Regionalnej "Stara Plebania".
Dodać należy, iż przy gminnych ośrodkach kultury działają zespoły folklorystyczne - taneczne, muzyczne, teatralne. Prowadzone są też zajęcia, których celem jest nauka ludowego tkactwa, plecionkarstwa, hafciarstwa, wycinkarstwa, malowania pisanek itp.

Informacje: Centrum Kultury Ludowej i Amatorskiego Ruchu Artystycznego (przy ROKiS), Suwałki, Noniewicza 71, tel. 566 44 36

MUZEA

Muzeum Marii Konopnickiej, Suwałki, T. Kościuszki 31, tel. 566 41 33
Muzeum Okręgowe w Suwałkach, T. Kościuszki 81, tel. 565 13 96
Muzeum Regionalne, Lipsk, Rynek 3, tel. Miejskiego Ośrodka Kultury: 642 26 82
Muzeum Ziemi Augustowskiej, Dział Etnograficzny, Augustów, Hoża 7, tel. 563 27 54
Skansen (zagroda litewska) w Puńsku.
Regionalna izba "Dawna Wieś", Zelwa, tel. 516 56 55

GMINNE OŚRODKI KULTURY NA SUWALSZCZYŹNIE

Bakałarzewo, Młyńska 15, tel. 569 40 65
Filipów, Garbaska 2, tel. 569 60 94
Krasnopol, tel. 516 40 33
Lipsk, Rynek 23 (Miejski Ośrodek Kultury), tel. 642 35 86
Nowinka, tel. 641 95 45
Przerośl, Rynek 11, tel. 569 10 32
Puńsk, A. Mickiewicza 23, tel. 516 10 32
Raczki, T. Kościuszki 15, tel. 568 51 40
Wiżajny, tel. 568 80 53